Serwis Służby Cywilnej

Nie. Członek korpusu służby cywilnej za naruszenie obowiązków odpowiada dyscyplinarnie¹. Wprowadzenie odpowiedzialności dyscyplinarnej członka korpusu służby cywilnej oznacza, że nie ponosi on odpowiedzialności porządkowej przewidzianej w Kodeksie pracy.

 1. art. 113 ustawy o służbie cywilnej

Tak. Nowelizacja ustawy o służbie cywilnej z 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1195) wprowadziła możliwość wcześniejszego zakończenia kadencji komisji dyscyplinarnej, a także dołączenia urzędu do istniejącej wspólnej komisji dyscyplinarnej[1]. Można również zakończyć kadencję komisji dyscyplinarnej urzędów, aby powołać wspólną komisję dyscyplinarną.

Przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej członka korpusu służby cywilnej – zarówno ustawa o służbie cywilnej, jak i rozporządzenie w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej¹ – nie regulują kwestii zwolnień od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie komisji dyscyplinarnej.

Wydaje się jednak, że odpowiednie zastosowanie będą miały przepisy dotyczące sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy². Z przepisów tych wynika, że pracodawca musi zwolnić pracownika od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie m.in. sądu, prokuratury, policji albo organu prowadzącego postępowanie w sprawach o wykroczenia. Mimo, że postępowanie dyscyplinarne nie jest postępowaniem sądowym lub w sprawach o wykroczenia, ale odrębnym swoistym rodzajem postępowania związanym ze stosunkiem pracy, wydaje się, że przepisy o zwolnieniach będą miały zastosowanie.

1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej

2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy

Ponieważ na komisję dyscyplinarną nałożony jest obowiązek wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy przed wydaniem orzeczenia, wydaje się, że w wyjątkowych przypadkach zastosowanie urządzeń technicznych do przeprowadzenia przesłuchania na odległość (np. wideokonferencji) będzie usprawiedliwione. Wobec braku precyzyjnych uregulowań tego zagadnienia w przepisach rozporządzenia¹, decyzję podejmuje przewodniczący składu orzekającego. Musi on w każdym konkretnym przypadku rozważyć i ocenić konieczność sięgnięcia po dowód w postaci zeznań świadka odebranych przy użyciu urządzeń technicznych.

Przy korzystaniu ze wspomnianych środków technicznych trzeba pamiętać o tym, aby umożliwiały one właściwą identyfikację świadka. Zapewniają to środki techniczne transmitujące jednocześnie obraz i dźwięk. Ale nie można przesłuchać świadka za pomocą urządzenia przekazującego tylko dźwięk.

1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej

Wykonanie przez dyrektora generalnego urzędu kary dyscyplinarnej polega na obniżeniu wynagrodzenia zasadniczego¹ urzędnika służby cywilnej o procentową wartość tego wynagrodzenia, wskazaną w prawomocnym orzeczeniu komisji dyscyplinarnej, na czas w nim określony. Obniżone wynagrodzenie zasadnicze ustala się – podobnie jak normalne wynagrodzenie zasadnicze² – z zastosowaniem mnożnika kwoty bazowej przez jego odpowiednie obniżenie. Natomiast wykonując karę obniżenia wynagrodzenia zasadniczego nie można obniżyć kwoty (mnożnika) dodatku służby cywilnej.

1. art. 114 ust. 1 pkt 4 ustawy o służbie cywilnej

2. art. 87 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej

Ustawa o służbie cywilnej statuuje autonomiczny charakter komisji dyscyplinarnych¹. Przesądza to o tym, że administratorem w rozumieniu w art. 4 pkt 7 RODO jest komisja dyscyplinarna urzędu i wspólna komisja dyscyplinarna powołana w drodze porozumienia dla kilku urzędów.

1. Zgodnie z art. 122 ustawy o służbie cywilnej członkowie komisji dyscyplinarnych są niezawiśli w zakresie orzecznictwa dyscyplinarnego oraz nie są związani rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego wyroku sądu.

Problem ten jest szczególnie widoczny w odniesieniu do wspólnej komisji dyscyplinarnej, która podejmuje działania wobec członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych u różnych pracodawców. Biorąc jednak pod uwagę kolegialny charakter komisji dyscyplinarnej urzędu i wspólnej komisji dyscyplinarnej jako administratora, jej członkowie nie muszą posiadać odrębnych upoważnień związanych z pracami tych organów.

RODO nie daje jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie¹. Wymaga to od administratora oceny², czy jego główna działalność polega na przetwarzaniu na dużą skalę szczególnych kategorii danych osobowych³ lub danych osobowych dotyczących wyroków skazujących i czynów zabronionych⁴.

Pomocne w tej ocenie będą „Wytyczne dotyczące inspektorów ochrony danych osobowych (DPO)”⁵. Wytyczne te wskazują, że w sytuacji, gdy z przepisów nie wynika obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych, Grupa Robocza zaleca administratorom i podmiotom przetwarzającym udokumentowanie wewnętrznej procedury, która została przeprowadzona w celu ustalenia, czy istnieje obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych, po to, aby móc wykazać, że odpowiednie czynniki zostały uwzględnione. Dokumentacja ta powinna zostać częścią dokumentacji tworzonej zgodnie z zasadą rozliczalności.

1. Nie można przyjąć, że obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych dla komisji dyscyplinarnej urzędu lub wspólnej komisji dyscyplinarnej wynika z przesłanki wymienionej w art. 37 ust. 1 lit. a RODO.

2. W kontekście przesłanek określonych w art. 37 ust. 1 lit. c RODO.

3. Art. 9 ust. 1 RODO.

4. Art. 10 RODO.

5. Wytyczne Grupy Roboczej ds. ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych, powołanej na mocy art. 29 dyrektywy 95/46/WE z dnia 24 października 1995 r., przyjęte w dniu 13 grudnia 2016 r., ostatnio zmienione i przyjęte w dniu 5 kwietnia 2017 r. (znak: WP 243 rew.01) https://uodo.gov.pl/pl/10/7