Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie

Dzień Krajobrazu został ustanowiony przez Radę Europy z inicjatywy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Jest obchodzony 20 października w rocznicę podpisania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. W tym roku jest obchodzony już po raz szósty.

Ideą tegorocznego Dnia Krajobrazu jest docenienie wartości otwartych przestrzeni miejskich, rolniczych i przyrodniczych. Określone cechy krajobrazu, bardzo często w ujęciu subiektywnym, osobistym, stanowią o jego funkcjach rekreacyjnych, pozytywnie wpływających na samopoczucie, czy wręcz o właściwościach terapeutycznych. Spełniają także nieocenioną funkcję środowiskową, taką jak: ochrona przeciwpowodziowa, napowietrzanie miast i regulowanie temperatur. Co bardzo ważne otwarte tereny są rezerwuarami różnorodności biologicznej.

Niestety przez nieodpowiedzialne działania otwarte krajobrazy zanikają lub są degradowane. Poważny problem stanowi rozproszona zabudowa, która wykracza poza tereny już zabudowane. Coraz częściej też izolujemy się od siebie, wznosząc bariery w postaci ogrodzeń – nierzadko mało estetycznych – lub wysokich żywopłotów ukształtowanych z roślin o nikłej wartości przyrodniczej. Dzielimy w ten sposób krajobraz na niepowiązane ze sobą fragmenty i niszczymy jego specyficzny charakter.

Krajobrazy są nie tylko dzielone i fragmentaryzowane, są także zasłaniane, przesycane treścią i po prostu oszpecane. Czasami też nowe elementy w krajobrazie zakłócają cenne historyczne widoki. Zwiększa się liczba dominant krajobrazowych, takich jak choćby wysokościowce. W efekcie powstają dysfunkcyjne krajobrazy, które tracą swój urok.

Z kolei na terenach przyrodniczych np. niekontrolowany rozrost roślinności wysokiej może doprowadzić do degradacji cennych siedlisk, chociażby obszarów wodno-błotnych. Aby zachować otwarty krajobraz torfowiskowy oraz występujące tam gatunki roślin, realizujemy prace polegające na wycince drzew i krzewów z takich terenów. Dzięki temu zmniejsza się transpiracja wody z torfowisk oraz utrzymywany jest prawidłowy skład biocenoz. W 2020 r. przeprowadziliśmy takie działania na łącznej powierzchni około 87 ha.

Pamiętajmy, że to my kształtujemy przestrzeń, która nas otacza, a krajobraz to nie tylko panorama, lecz także miejsce, z którym się identyfikujemy, do którego chcemy wracać, które doświadczamy zmysłami.

Chcąc dać impuls do refleksji nad możliwością odzyskania utraconych przestrzeni oraz zwrócić uwagę na szczególną wartość otaczających nas krajobrazów, przygotowaliśmy quiz. Aby sprawdzić swoją wiedzę wystarczy kliknąć w link. Życzymy udanej zabawy.

Fot: RDOŚ w Olsztynie