Józef Tuliszkowski
Inż. Józef Tuliszkowski urodził się 4 lutego 1867 r. w Radziwiłowie Wołyńskim. W domu rodzinnym panowała atmosfera miłości i gorącego patriotyzmu. Miała ona istotny wpływ na jego dalszą drogę życiową. Już jako gimnazjalista rozpoczął działalność konspiracyjną, tworząc wraz z kolegami Koło Przyszłych Powstańców. Przeszedł w konspiracji intensywne szkolenie wojskowe. Szykując się do walki z caratem, za zarobione na korepetycjach pieniądze gromadził broń. Działalność konspiracyjną kontynuował jako student politechniki ryskiej. Wstąpił wówczas do patriotycznej organizacji korporacyjnej Welecja, gdzie spotkał się z Ignacym Mościckim, opiekunem i wychowawcą młodszych studentów, przyszłym prezydentem niepodległej Polski.
Interesując się sprawami społecznymi, zetknął się z ruchem socjalistycznym, który jednak porzucił na rzecz idei demokratycznych, pozostając im wierny do końca życia. W czasie studiów wstąpił potajemnie do Ochotniczej Straży Pożarnej w Rydze, gdzie przez 6 lat ciężkiej pracy przeszedł wszystkie szczeble strażackiej służby. Uczestnicząc w gaszeniu wielu groźnych pożarów, odniósł wiele obrażeń. Najpoważniejsze podczas ratowania życia swemu komendantowi i dwojgu dzieciom.
Po skończeniu z odznaczeniem studiów, otrzymał tytuł inżyniera mechanika budowy maszyn oraz specjalisty z dziedziny pożarnictwa i budownictwa. Mimo wielu intratnych propozycji pracy, wybrał strażacką służbę. Zwiedził szereg nadbałtyckich straży. Przez parę miesięcy służył w miejskiej straży ogniowej w Rydze. W Kijowie, gdzie najpierw współorganizował OSP, dowodził wieloma trudnymi akcjami. W konkursie na projekt odbudowy po pożarze wielkiej cukrowni zdobył dwa pierwsze miejsca.
W 1903 r. osiadł w Warszawie, gdzie kontynuował działalność konspiracyjną i oświatową. Organizował ćwiczenia strażackie w szkołach. Tworzył liczne straże ochotnicze, w których gromadził broń i zakładał organizacje paramilitarne. Przed przystąpieniem do pracy w firmie strażackiej Ignis zwiedził kilka jednostek straży w Niemczech i Austrii, a w znanych fabrykach pożarniczych Magirusa, Knausta i Brauna zapoznał się z produkcją samochodów pożarniczych i innego sprzętu pożarniczego. Po powrocie do kraju ulepszył drabinę pożarniczą, zmodernizował sikawkę, opracował nowy typ kasku, hełm dymowy, zatrzaśnik i podpinkę. W 1906 r. rozpoczął pracę w Fabryce Wyrobów Drzewnych w Zwierzyńcu Lubelskim. Pracował w niej m.in. nad ulepszeniem narzędzi pożarniczych, opracował sygnalizację gestową. Współpracował przy tworzeniu wielu straży oraz organizacji zjazdów strażackich. Napisał pionierski podręcznik dla strażaków pt. "Walka z pożarem" (1909).
W 1910 r. powrócił do Warszawy i podjął pracę w Centralnym Towarzystwie Rolniczym. Przez pięć lat odwiedził 700 miejscowości, gdzie uczył zasad bezpieczeństwa, propagował budownictwo niepalne i zachęcał do tworzenia OSP. Sam zorganizował ich 71, a 200 zlustrował. Brał także czynny udział w międzynarodowym ruchu strażackim. W 1915 r. powierzono mu obowiązki naczelnika Warszawskiej Straży Ogniowej. Dzięki niemu szybko odbudowano siłę jednostki, odtworzono zagrabiony przez Rosjan sprzęt, pojazdy i konie. W porozumieniu z kurią warszawską utworzono służbę duszpasterskš. Tuliszkowski, jako wielki zwolennik nowoczesności, rozpoczął motoryzację straży, sprowadzając wspaniały - na ówczesne czasy - samochód pożarniczy marki Hans Lloyd, który osobiście dostosował do warunków warszawskich. W tym czasie dużo podróżował po Europie. Planował reorganizację i dalsze unowocześnianie WSO. Należał do czołowych organizatorów I Ogólnokrajowego Zjazdu Straży Ogniowych z Królestwa Polskiego (1916), na którym przedstawił referat pt. "Przyszła organizacja straży ogniowych w odrodzonej Polsce". W listopadowe dni 1918 r. wziął udział w walce zbrojnej z okupantem niemieckim, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych.
1 listopada 1918 r., z przyczyn od siebie niezależnych, zrezygnował z kierowania WSO i rozpoczął pracę w Wojsku Polskim, gdzie zorganizował ochronę przeciwpożarową na wysokim poziomie, tworzšc 70 wojskowych straży pożarnych i liczne pogotowia przeciwpożarowe. W następnych latach organizował ochronę przeciwpożarową w resorcie komunikacji (1926?1937) i w przemyśle cukrowniczym.
Dużo publikował. W "Przeglšdzie Pożarniczym" zamieścił ponad 130 artykułów, łącznie z głośnym projektem Szkoły Pożarniczo-Budowlanej w Warszawie (1924), wydanym następnie w postaci broszury. Napisał 30 książek, w tym siedmiotomową "Obronę przed pożarami", najpełniejsze dzieło pożarnicze w przedwojennej Polsce, które wzbudziło duże zainteresowanie zagranicznych fachowców. W latach 1927-1931 był redaktorem naczelnym pisma fachowego "Strażactwo Zawodowe", adresowanego do oficerskiej kadry pożarniczej w Polsce.
Do ostatnich dni życia pracował zawodowo. Zmarł 26 stycznia 1939 r. Na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie żegnało go tysiące strażaków.
Medalem Honorowym im. Józefa Tuliszkowskiego, ustanowionym 11 października 1993 r., komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, szef Obrony Cywilnej Kraju nagradza osoby za wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej i działalności społecznej w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej oraz za szczególne wyróżnienie się podczas akcji ratowniczych.