Nie wypalajcie traw!
01.03.2024
Przełom zimy i wiosny to czas, kiedy wyraźnie wzrasta liczba pożarów łąk i nieużytków. Tymczasem wypalenie najżyźniejszej, wierzchniej, próchniczej warstwy gleby, pociąga za sobą obniżenie jej wartości użytkowej nawet na kilka lat – dowodzą botanicy. Dlatego Państwowa Straż Pożarna, każdego roku, z początkiem marca, inauguruje kampanię społeczną „Stop pożarom traw”. Tylko w ubiegłym roku strażacy musieli gasić ponad 21 tysięcy takich pożarów, z czego prawie tysiąc w Pomorskiem.
Ogień sieje spustoszenie. Alarmują przyrodnicy, naukowcy, strażacy, a mimo to wiosną i jesienią płoną znaczne połacie łąk. Zwierzęta palą się żywcem. Ofiarami bywają też ludzie, którzy nie zdążą uciec przed szalejącym żywiołem. W zeszłym roku, z tego powodu zginęły 3 osoby, a 36 zostało rannych.
Przetrwał mit, że wypalanie traw i pozostałości roślinnych poprawi żyzność gleby, zniszczy chwasty oraz zwiększy kolejny plon siana. Wypalenie wierzchniej, najżyźniejszej próchniczej warstwy gleby, pociąga za sobą obniżenie jej wartości użytkowej nawet na kilka lat. Zahamowane zostają naturalne procesy rozkładu pozostałości roślinnych, dzięki którym tworzy się urodzajna warstwa gleby. Wysoka temperatura niszczy roślinność, powoduje degradację gleby i stanowi poważne zagrożenie dla zwierząt.
Wypalanie łąk, trzcinowisk i zakrzaczeń powoduje śmierć organizmów, żyjących w wierzchnich warstwach gleby, o istnieniu których większość z nas nawet nie wie, a których obecność wpływa na właściwą kondycję gleby. Giną małe zwierzęta, takie jak dżdżownice, które niezwykle efektywnie poprawiają strukturę i właściwości fizyczne gleb. Wymierają całe kolonie mrówek, które jako zwierzęta drapieżne regulują populacje szkodliwych owadów. Wypalanie uśmierca także biedronki, które są sprzymierzeńcem człowieka w walce z mszycami.
Dym uniemożliwia trzmielom i pszczołom zapylanie kwiatów, co w konsekwencji obniża plonowanie roślin. Pożary traw oznaczają także śmierć wielu pożytecznych zwierząt kręgowych, takich jak płazy i gady oraz małych ssaków (krety, ryjówki, jeże, młode zające, nornice i inne drobne gryzonie). Zniszczeniu ulegają też miejsca lęgowe ptaków, a pożary stanowią szczególnie poważne zagrożenie dla przedstawicieli gatunków gnieżdżących się na ziemi lub w zaroślach. Ofiarami stają się także większe zwierzęta leśne, takie jak sarny, jelenie czy dziki, a nawet zwierzęta domowe.
Przypominamy, że wypalanie traw jest również niedozwolone. Mówi m.in. ustawa z 1 września 2022 roku w ustawie o ochronie przyrody (art. 130a. „ osoba, która usuwa roślinność przez wypalanie z gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 000 złotych„)