Obchody Sierpnia’80 i jubileusz działalności ECS
31.08.2024
Mijają 44 lata od wydarzeń, które stały się kamieniem milowym polskiej historii i początkiem demokratycznych przemian – podpisania Porozumień Sierpniowych. W rocznicowych uroczystościach, połączonych z jubileuszem 10-lecia ECS, udział wzięła wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz.
Od spotkania bohaterek i bohaterów Sierpnia ’80 Europejskie Centrum Solidarności rozpoczęło obchody 10 – lecia działalności. Rozmowom z ludźmi, którzy zmienili bieg wydarzeń przysłuchiwała się wojewoda Beata Rutkiewicz. Uczestniczyła także w symbolicznym – wspólnotowym otwarciu historycznej stoczniowej Bramy nr 2 i odsłonięciu pomnika Lecha Bądkowskiego - pisarza, sygnatariusza Porozumienia Gdańskiego, pierwszego rzecznika prasowego NSZZ „Solidarność”. Monument stanął przy skwerze u zbiegu ulic Świętojańskiej i Minogi w Gdańsku.
Z kolei I wicewojewoda pomorski Emil Rojek złożył kwiaty przy Pomniku Ofiar Grudnia ‘1970 w Gdyni i wziął udział w uroczystości wręczenia odznaczeń bohaterom strajków.
Protesty
Wybuchły latem 1980 r. i były reakcją na pogarszającą się sytuację społeczną i braki w zaopatrzeniu w żywność. 14 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina rozpoczął się strajk, który był preludium do zmian w PRL i całej Europie Środkowo-Wschodniej. Spisano 21 postulatów. Pierwszy brzmiał: „Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych, wynikająca z ratyfikowanej przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej wolności związkowych”. Domagano się także zrealizowania postulatów ekonomicznych i socjalnych. Przełom dla Polski przyniósł rok 1989. Europa podzielona „żelazną kurtyną” przestała istnieć.
Porozumienie Gdańskie
31 sierpnia 1980 r., o godz. 17, w sali BHP Stoczni Gdańskiej zostało podpisane porozumienie między komisją rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, reprezentującym ponad 700 zakładów z całej Polski. W ten sposób doszło do jednego z najbardziej zaskakujących wydarzeń XX wieku w Polsce. Pokojowy bunt doprowadził do zgody władz na powstanie niezależnych związków zawodowych. Porozumienia sierpniowe stanowiły wyłom w systemie politycznym bloku komunistycznego. Delegacja rządowa zgodziła się wówczas m.in. na utworzenie nowych, niezależnych, samorządnych związków zawodowych, prawo do strajku, budowę pomnika ofiar Grudnia 1970, transmisje niedzielnych mszy św. w Polskim Radiu i ograniczenie cenzury.