Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku

Podpisany przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki Andrzeja Głowackiego i Wojewodę Pomorską Beatę Rutkiewicz list intencyjny, określa podstawowe zasady współpracy w zakresie prowadzonego przez PAA monitoringu radiacyjnego Polski.

– Doceniamy przychylność pani Wojewody dla naszych działań w zakresie wzmocnienia bezpieczeństwa jądrowego  – podkreślał Andrzej Głowacki, Prezes PAA. – Państwowa Agencja Atomistyki prowadzi monitoring radiacyjny kraju, instalujemy w całej Polsce stacje wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych. Sukcesywnie będziemy zwiększać ich liczbę w całym kraju, także na terenie województwa pomorskiego – dodał Prezes Głowacki.

– Współpraca między instytucjami jest kluczowa dla wspólnego bezpieczeństwa. Te stacje są niezwykle istotne, umożliwiają bieżące monitorowanie sytuacji radiacyjnej i dają szanse na sprawną reakcję w sytuacjach kryzysowych – powiedziała Beata Rutkiewicz, Wojewoda Pomorska.

Obecnie w Polsce działa 57 stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych (w skrócie PMS – ang. Permanent Monitoring Station). W ostatnich latach najwięcej takich urządzeń instalowano wzdłuż wschodniej granicy kraju. PAA będzie regularnie zwiększała liczbę tych aparatur w całej Polsce.

Budowa elektrowni jądrowej w Polsce – ważna rola PAA

Państwowa Agencja Atomistyki jest instytucją dozoru jądrowego, która od ponad 40 lat działa dla bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. PAA sprawuje nadzór nad krajowymi obiektami jądrowymi (m.in. reaktor badawczy MARIA), ale też nad instytucjami, które wykorzystują promieniowanie jonizujące w medycynie, przemyśle, badaniach czy nauce. Liczba takich podmiotów sukcesywnie wzrasta – obecnie w Polsce jest ich ponad 5000.

Agencja będzie także nadzorować budowę oraz działalność planowanych w Polsce elektrowni jądrowych. PAA ma sprawować kontrolę już na wczesnym etapie planowania tej inwestycji – Prezes Państwowej Agencji Atomistyki odpowiada za wydanie szeregu zezwoleń, które decydują o działalności elektrowni. To przede wszystkim zezwolenie na budowę, ale też m.in. zezwolenie na rozruch i eksploatację tego obiektu. Inspektorzy dozoru jądrowego PAA będą kontrolować także proces budowy oraz później samej eksploatacji elektrowni. Zadaniem inspektorów PAA jest sprawdzenie, czy wszystkie działania podejmowane w związku z elektrownią jądrową, przeprowadzane są zgodnie z wymogami bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.

Rozwój monitoringu radiacyjnego

Jak wynika z Programu polskiej energetyki jądrowej, do 2033 r. w Polsce sieć monitoringu radiacyjnego liczyć powinna minimum 145 stacji PMS, które będą rozlokowane w całym kraju. Od kilku lat Państwowa Agencja Atomistyki stale rozwija system monitoringu radiacyjnego. Instalowane są nowe stacje, a wysłużone ustępują miejsca nowszym i nowoczesnym aparaturom.

Choć sama stacja nie jest urządzeniem o dużych gabarytach, to wybór lokalizacji, na której może zostać zainstalowana, wymaga szeregu analiz z zakresu m.in. ukształtowania i zabudowania terenu, zalesienia, odległości od innych stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych.

Sieć do wykrywania skażeń promieniotwórczych – jak to działa?

Cały system polskiego monitoringu radiacyjnego tworzą nie tylko stacje PMS należące do PAA, ale też stacje ASS-500 zarządzane przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, a także stacje pomiarowe Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego. Dane z tych urządzeń przesyłane są regularnie do PAA, a wyniki udostępniane każdemu zainteresowanemu na stronie Agencji: https://monitoring.paa.gov.pl/maps-portal/

Stacje na bieżąco mierzą ilość substancji promieniotwórczych w otaczającym je powietrzu. Zagęszczenie sieci monitoringu radiacyjnego wzmocni możliwości analityczne Państwowej Agencji Atomistyki – umożliwi wcześniejsze wykrywanie potencjalnych zdarzeń radiacyjnych oraz dokładniejsze prognozowanie ich rozwoju.