Komitet Do Spraw
Pożytku Publicznego

W dniu 9 października 2009 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego. W spotkaniu udział wzięli członkowie RDPP, pracownicy Departamentu Pożytku Publicznego MPiPS oraz przedstawiciele Kancelarii Senatu RP, portalu ngo.pl a także zaproszeni na posiedzenie przedstawiciele Fundacji Uniwersyteckich Poradni Prawnych, Centrum Wolontariatu, oraz Spółki PL2012.

Porządek obrad obejmował następujące punkty: nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie; informacja na temat założeń dotyczących funkcjonowania Programu Operacyjnego Fundusz  Inicjatyw Obywatelskich w 2010 roku; informacja na temat prac zespołów utworzonych przy RDPP; informacja na temat  Zespołu ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej oraz Ogólnopolskiego Spotkania Ekonomii Społecznej; informacja na temat  Polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej oraz Europejskiego Roku Wolontariatu 2011 r.; dyskusja na temat koncepcji certyfikowania organizacji pożytku publicznego, zaproponowanej przez Fundację Anny Dymnej „Mimo wszystko”; informacja na temat tzw. Dyrektywy Usługowej; ustalenie sztywnego kalendarza spotkań RDPP; propozycje nowelizacji ustawy o VAT; informacja na temat procedury wyłaniania polskich przedstawicieli do Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES).

Posiedzenie rozpoczęli Współprzewodniczący RDPP – Jarosław Duda, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej oraz Jan Jakub Wygnański.

W pierwszym punkcie posiedzenia Anna Sienicka, Przewodnicząca zespołu ds. prawnych i monitoringu, omówiła stan prac nad nowelizacją ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zaprezentowała zmiany wypracowane przez stronę społeczną w czasie posiedzeń stałej podkomisji sejmowej ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, w tym dotyczące m. in. definicji organizacji pozarządowej, form współpracy organizacji pozarządowych i administracji publicznej, inicjatywy lokalnej, Rady Działalności Pożytku Publicznego i wolontariatu. Anna Sienicka zreferowała dodatkowo kwestie, które pozostały na tym etapie jeszcze nierozstrzygnięte (możliwość udzielania organizacjom dotacji inwestycyjnych oraz kwestia zapisów dotyczący wspierania przez administrację publiczną instytucji wspierających szeroko rozumianą aktywność obywatelską).

Jan Jakub Wygnański wyraził podziękowania dla środowiska pozarządowego oraz dla strony rządowej za produktywną kilkumiesięczną pracę nad nowelizacją ustawy. Poinformował o stanowisku RDPP negatywnie oceniającym praktykę zbierania odpisu 1% podatku na rzecz osób indywidualnych oraz podmiotów nie posiadających statusu organizacji pożytku publicznego, a także o tym, że nie zostało ono ostatecznie uwzględnione w nowelizacji ustawy (zmierzającej w tym kierunku poprawki nie zgłosił ostatecznie żaden z członków Komisji Polityki Społecznej).

Zadecydowano o zorganizowaniu spotkania Zespołu ds. prawnych i monitoringu odnośnie punktu dotyczącego  jednostek wspierających aktywność obywatelską w sferze zadań publicznych (art. 5 ust. 6,7) oraz zaproszeniu na spotkanie organizacji optujących za umożliwieniem wykorzystania środków pochodzących z 1% na działalność gospodarczą, prowadzoną przez organizacje pożytku publicznego.

Następnie Krzysztof Balon, Przewodniczący Zespołu ds. programów i funduszy, przedstawił ustalenia podjęte podczas posiedzenia Zespołu. Poinformował na temat rekomendacji Zespołu odnośnie kandydatów na członków Komitetu Monitorującego PO FIO 2009-2013 oraz Rad Oddziałów Wojewódzkich NFZ w woj. podlaskim i podkarpackim. Zespół miał również okazję zaopiniować Zasady przyznawania i rozliczania dotacji w ramach PO FIO 2010. Krzysztof Balon stwierdził także, że Rada powinna podjąć dyskusję na temat przejrzystości i ujednolicenia systemu wynagrodzeń z tytułu zadań realizowanych przez organizacje ze środków publicznych.   Jan Jakub Wygnański ponowił postulat przeprowadzenia gruntownej ewaluacji projektu FIO mającej na celu jego ewentualną reformę.

Członkowie Zespołu ds. dialogu i współpracy wyłonili Przewodniczącą, którą została Teresa Hernik. Jan Jakub Wygnański zwrócił się z prośbą powołanego Zespołu o przygotowanie założeń dotyczących ogólnych zasad konsultowania przez RDPP (i inne organizacje) projektów ustaw, rozporządzeń kierowanych do RDPP.

Następnie dyskutowano na temat organizacji Europejskiego Roku Wolontariatu 2011. Kamila Czerwińska, reprezentująca PL 2012 (wcześniej zaangażowana w działania Europejskiej Sieci Wolontariatu) , poinformowała, że Polska musi do końca roku przedstawić koncepcję działań w zakresie promocji wolontariatu, w tym powołania krajowego komitetu organizacyjnego. Dariusz Pietrowski (Centrum Wolontariatu) zaprezentował zebranym kompleksową koncepcję odnośnie promocji, edukacji i działań w obszarze wolontariatu. Do kwestii związanych z Europejskim Rokiem Wolontariatu postanowiono wrócić na jednym z kolejnych spotkań RDPP.

W kolejnym punkcie posiedzenia dyskutowano na temat Paktu na rzecz ekonomii społecznej w modernizacji polskiego modelu społecznego 2030, zobowiązującego rząd do opracowania strategii rozwoju ekonomii społecznej. Pakt podnosi także koncepcje przekazywania 1% CIT na rzecz działań w zakresie ekonomi społecznej oraz ustanowienia ekonomii społecznej jednym z priorytetów Polskiej Prezydencji w UE. Michał Guć wskazał na potrzebę konsultowania Paktu ze stroną samorządową.

Na posiedzeniu poruszono także temat zainicjowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych (FUPP), odnośnie zwolnienia z podatku VAT porad prawnych świadczonych nieodpłatnie. Elżbieta Chojna-Duch poinformowała o negatywnej opinii Ministerstwa Finansów oraz Rady Ministrów ze względu m. in. na niedookreślenie koncepcji oraz subiektywność oceny złej sytuacji materialnej beneficjenta (adresata porad) tego typu świadczeń, co prowadzić może do nadużyć. Dariusz Pietrowski zasugerował, że usługi takie mogą być świadczone w ramach umowy wolontariackiej, w świetle przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego. Cezary Przygodzki, reprezentujący FUPP, wyraził pogląd, że problem ten, w opinii FUPP, wymaga jasnego uregulowania. Ze względu na rozbieżność stanowisk wewnątrz RDPP nie było możliwe zajęcie wspólnego stanowiska w tej sprawie. Musi się ona toczyć na poziomie prac parlamentarnych. RDPP zgłosiła gotowość wystąpienia w roli ewentualnego mediatora w sporze.

Następnie Krzysztof Więckiewicz, Dyrektor DPP, poinformował zebranych na temat prac nad Zasadami przyznawania i rozliczania dotacji w ramach PO FIO 2010.

Dyskutowano także na temat przedstawionej przez Fundację Anny Dymnej „Mimo Wszystko” koncepcji weryfikowania wiarygodności organizacji pożytku publicznego i ewentualnego certyfikowania / rankingu OPP.  Członkowie RDPP uznali, że RDPP nie posiada mandatu do nadawanie tego rodzaju certyfikatów bowiem jego kryteria, jak można zakładać, wykraczają poza warunki ustawowe OPP. Nie zmienia to faktu, że działania takie powinny być podejmowane w oparciu o zasady samoregulacji). Członkowie RDPP wyrazili pogląd, że jakkolwiek zdania środowiska pozarządowego w zakresie certyfikatu są podzielone, dyskusja na ten temat powinna zostać podjęta (a w istocie kontynuowana bowiem wysiłki tego rodzaju,  z różnym skutkiem,  prowadzone są od ponad 10 lat). RDPP gotowa jest podjąć się roli jej współorganizatora.

Na koniec posiedzenia podjęto także temat implementowania tzw. dyrektywy usługowej. RDPP wysłuchała opinii w tej sprawie z strony przedstawicieli DPP.

Na koniec dyskutowano konieczność opracowania procedury wyłaniania członków Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Bezpośrednim powodem dyskusji na temat owej procedury było ustalenie, że od ponad rok temu strona społeczna na skutek rezygnacji jednego z przedstawicieli dysponuje vacatem w EKES.

Termin kolejnego posiedzenia ustalono na 3-4 grudnia br.