Komitet Do Spraw
Pożytku Publicznego

NIW-CRSO w formule funkcjonującej do marca tego roku już nie istnieje. Michał Braun, który zastąpił urzędującego wówczas dyrektora NIW-CRSO, rozpoczął proces przywracania tej instytucji całemu społeczeństwu jako agencji wykonawczej rządu - potrzebnej wszystkim obywatelom i powołanej do współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Społeczeństwo obywatelskie jest wspólną przestrzenią, która służy praktykowaniu postaw obywatelskich. Rolą państwa jest wspierać jego rozwój, czyli wzmacniać zrównoważony rozwój zarówno w wymiarze terytorialnym, jak i tematycznym.

NIW – CRSO opiera się na słusznym założeniu, że społeczeństwo obywatelskie potrzebuje rządowego wsparcia. To właśnie społeczeństwo obywatelskie udowodniło swoją kluczową rolę w kryzysach ostatnich lat, wykazując się skutecznością i zaangażowaniem podczas pandemii i kryzysu uchodźczego na granicy z Ukrainą, a także w społecznościach lokalnych, gdzie organizacje pozarządowe często wypełniają lukę edukacyjną, kulturalną czy w opiece społecznej. Bez wsparcia rządu organizacje te często nie byłyby w stanie ani się rozwijać, ani wypełniać swoich celów.

Model agencji wykonawczej rządu, której działalność ukierunkowana jest na wsparcie organizacji pozarządowych, sprawdził się w wielu krajach. Jednak instytucja tego rodzaju nie może dzielić organizacji pozarządowych na „nasze” i „nie nasze”. Decyzje o sprawiedliwym rozdzielaniu środków publicznych powinny być transparentne, oparte na rzetelnych i uczciwych decyzjach ekspertów, bezwzględnie zgodne z prawem, procedurami i zasadami gospodarności. Taką organizacją od 13 marca 2024 r. jest Narodowy Instytut Wolności.

Od tego czasu:

• Przeprowadzono transparentny i otwarty konkurs na Dyrektora NIW-CRSO, który wygrał Michał Braun – ekspert i praktyk w dziedzinie partycypacji publicznej i III sektora z piętnastoletnim doświadczeniem pracy w organizacjach pozarządowych.
• Na stanowiska Zastępców dyrektora powołano finalistkę konkursu na dyrektora NIW-CRSO Adelę Gąsiorowską i Andrzeja Rybus-Tołłoczkę, których bogate doświadczenie łączy specjalistyczną wiedzę z wieloletnim zaangażowaniem w pracę na rzecz trzeciego sektora;
• Od lutego 2024 r. funkcjonuje nowa Rada NIW-CRSO, w której po raz pierwszy w historii większość mają przedstawiciele organizacji pozarządowych;
• Odwołano dotychczasowe składy osobowe Komitetów Sterująco-Monitorujących Rządowych Programów NIW-CRSO. Nowe przedstawicielki
  i nowych przedstawicieli wybrano w otwartym i przejrzystym naborze, do którego zaproszono cały sektor pozarządowy;
• Odwołano dotychczasowych ekspertów oceniających wnioski grantowe i ogłoszono nabór na nowych ekspertów, który zakończy się egzaminem i szkoleniem dla wybranych osób;
• Dostosowano regulaminy naborów w konkursach do przepisów prawa, oczekiwań organizacji pozarządowych i zaleceń wynikających z informacji pokontrolnej NIK;
• Organizacjom, które dotychczas nie otrzymały dofinansowania w ramach PROO, dodano 5 dodatkowych punktów strategicznych w edycji 2024;
• Rada NIW-CRSO przyjęła regulamin konkursu „Partnerstwo dla wolontariatu”, który uwzględnia uwagi organizacji pozarządowych;
• Skierowano do prokuratury doniesienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez byłego Dyrektora NIW-CRSO Wojciecha Kaczmarczyka;
• Skierowano zawiadomienia do rzecznika dyscypliny finansów publicznych w sprawie sprzecznych z regulaminami konkursów zgód na przesuwanie środków w trakcie realizacji projektów, które miały miejsce za poprzedniej dyrekcji NIW-CRSO;
• Zrealizowano szereg kontroli, w wyniku czego milionowe dotacje dla organizacji powiązanych z politykami poprzedniej władzy zostaną zwrócone do budżetu państwa. Najwięcej do zwrotu ma Fundacja Instytut Rzeczypospolitej im. Pawia Włodkowica - ok. 1 500 000 zł. Prezesem Fundacji w momencie otrzymywania dotacji był poseł PiS – Krzysztof Szczucki;
• W projektach w których stwierdzono nieprawidłowości rozwiązano umowy lub odstąpiono od ich podpisania. Łączna wartość tych umów to ok. 2 750 000 zł. Niewykorzystane środki przeznaczone zostały na dotacje dla nowych beneficjentów, którzy znaleźli się na listach rezerwowych konkursów;
• Reaktywowano wyjazdową formułę Akademii NIW, w ramach której przeprowadzono szkolenia skierowane do organizacji pozarządowych w ich siedzibach.

 

Marek Krawczyk

Wiceminister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego

Wiceprzewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego.