Trzecie liczenie nietoperzy zimujących w obiektach Twierdzy Kostrzyn
14.04.2022
Celem przeprowadzonej inwentaryzacji było określenie liczby zimujących nietoperzy w wybranych obiektach oraz ich reprezentacji gatunkowej. Przedmiotem ochrony obszaru Natura 2000 Ujście Warty PLC080001, w granicach którego znajduje się Twierdza Kostrzyn, są dwa gatunki zimujących nietoperzy: nocek duży i mopek zachodni.
Pracownicy RDOŚ w Gorzowie Wielkopolskim, wspólnie z przedstawicielami Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra” w Poznaniu, przeprowadzili trzecie liczenie nietoperzy zimujących w Bastionie Filip i Bastionie Król oraz w podziemiach innych obiektów Twierdzy Kostrzyn (Starego Miasta), położnych w obszarze Natura 2000 Ujście Warty PLC080001.
Celem liczenia jest określenie liczby zimujących nietoperzy w ww. obiektach oraz ich reprezentacji gatunkowej. Zadanie wynika z porozumienia między RDOŚ w Gorzowie Wlkp. i Burmistrzem UM Kostrzyn nad Odrą. Przedmiotem ochrony ww. obszaru Natura 2000 są dwa gatunki zimujących nietoperzy: nocek duży Myotis myotis i mopek zachodni Barbastrella barbastrellus.
Analiza uzyskanych obecnie wyników oraz wcześniejsze dane z monitorowania liczebności tego zimowiska dowodzą, że kluczowym obiektem dla hibernacji nietoperzy, w tym dla nocków dużych, jest Bastion Król. W 2022 roku zimowały w nim łącznie 723 nietoperze, z 3 gatunków. W porównaniu do roku ubiegłego jest to więcej aż o 200 nietoperzy, wśród których 140 to nocki Natterera. Liczebność nocka dużego, w ostatnich trzech latach, utrzymuje się na mniej więcej stałym poziomie 31-36 osobników. Bastion Król nie jest udostępniony turystycznie i wymaga prac zabezpieczających.
W piwnicach obiektów Starego Miasta zimowało 135 nietoperzy, z 6 gatunków. W tym jeden nocek duży i jeden mopek zachodni. W porównaniu do roku ubiegłego jest to więcej aż o 72 nietoperze.
Obserwacje długoterminowe pokazują dużą dynamikę liczby stwierdzanych nietoperzy w ww. miejscach, bez trendów zmian, a wyniki stanowią raczej głównie odbicie zróżnicowanych warunków termicznych okresu hibernacji w poszczególnych latach badań.
Szczególnie obecność mopka zachodniego jest tu warta odnotowania. Analizując dostępne dane, tj. dokumentację planu ochrony Ujścia Warty PLC080001 i wyniki liczenia z lat 2019-2022, gatunek ten nie był ostatnio notowany w ww. obszarze Natura 2000. Znane, najbliższe Twierdzy Kostrzyn i najliczniejsze stanowisko zimowania mopka stanowi Fort Sarbinowo, w którym także od trzech lat pracownicy RDOŚ w Gorzowie Wielkopolskim liczą hibernujące nietoperze.
W Bastionie Filip, udostępnionym do całorocznego zwiedzania, z salami ekspozycyjnymi, stwierdzono zimowy pobyt 23 nietoperzy z trzech gatunków: 20 nocków Natterera, 2 nocki rude oraz jednego gacka brunatnego. W roku 2021 przebywały w nim 32 nietoperze. Użytkowane turystyczne nie stanowi zatem przeszkody w corocznym zimowaniu w tym obiekcie niewielkiej liczby nietoperzy.