W Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym odbyło się 24. międzynarodowe liczenie nietoperzy
14.01.2025
Naukowcy, doktoranci oraz studenci m.in. z Polski, Stanów Zjednoczonych, Serbii, Niemiec oraz Wielkiej Brytanii 11 i 12 stycznia zeszli do podziemnych korytarzy, żeby jak co roku policzyć ile nietoperzy zimuje w obiektach MRU. Tegoroczne liczenie przyniosło drugi rekordowy wynik w historii, czyli 39 131 nietoperzy z 11 gatunków.
Na terenie województwa lubuskiego, zgodnie z zezwoleniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, liczenie odbywało się w obiektach Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. A dokładnie w systemie podziemnym Centralnego Odcinka Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego i obiektach naziemnych (bunkrach), stanowiących rezerwat przyrody „Nietoperek” oraz w obiektach wolnostojących (bunkrach), które są zlokalizowane na obszarze Natura 2000 Nietoperek PLH080003. Koordynatorem liczenia nietoperzy był doktor Tomasz Kokurewicz z Instytutu Biologii Środowiskowej, Zakładu Ekologii Kręgowców i Paleontologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
11 stycznia Michał Bielewicz - Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, Regionalny Konserwator Przyrody wraz pracownikami Wydziału Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000 Darią Jachimowską - p.o. naczelnika i Anitą Kruszewską - specjalistą Wydziału Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000, spotkali się z koordynatorem prowadzonego monitoringu doktorem Tomaszem Kokurewiczem i jego współpracownikami oraz z Leszkiem Lisieckim, Dyrektorem Muzeum „Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego” w Pniewie.
W trakcie spotkań poruszono kwestie związane z zapewnieniem skutecznej ochrony gatunkom nietoperzy w rezerwacie przyrody i w obszarze Natura 2000.
Tegoroczne liczenie wykazało wzrost liczby nietoperzy w porównaniu z rokiem ubiegłym o blisko 2,5 tysiąca osobników. Najliczniejsze jak co roku są nocki duże i rude. Tych pierwszych naliczono ok. 28,5 tys., a drugich – ok. 5,8 tys. Z kolei na drugim biegunie znajdują się nocki Bechsteina – 13 i nocek łydkowłosy – 16 osobników. Od 2021 roku mimo zachodzących zmian klimatycznych, liczba nietoperzy w MRU jest stabilna, co świadczy o zdolnościach adaptacyjnych tych zwierząt, ale i skutecznej ochronie ich siedliska, którą prowadzi Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wlkp. Dowód na adaptację nietoperzy do zmieniających się warunków klimatycznych widać wyraźnie po zachowaniu zimnolubnych gatunków, które ze znacznie cieplejszych niż wcześniej podziemi coraz liczniej hibernują w bunkrach na powierzchni. Dotyczy to głównie mopków.
Prowadzony od 1999 roku monitoring liczebności nietoperzy w obiektach MRU jest jednym z elementów programu ochrony tego bezcennego przyrodniczo zimowiska. Nadzór nad nimi sprawuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wlkp.
W MRU zimowe schronienie znajdują nietoperze z województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego oraz ze Wschodnich Niemiec (Brandenburgii i Meklemburgii). Niektóre z nich pokonują 260 km, by dotrzeć do MRU. Panująca tam stała temperatura i wilgotność stwarzają nietoperzom optymalne warunki do hibernacji. Uzyskane dane potwierdzają kluczową w Polsce i w Europie rangę obszaru Natura 2000 „Nietoperek” PLH080003 w zimowaniu wielogatunkowej kolonii nietoperzy.