Lista dobrych praktyk projektowania i realizacji inwestycji fotowolaticznych z perspektywy ochrony przyrody
20.12.2021
W oparciu o dotychczasowe doświadczenia Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim w zakresie procedowania inwestycji fotowoltaicznych, wypracowano listę działań, pozwalających minimalizować wpływ elektrowni słonecznych na środowisko i dążących do zachowania, zrównoważonego użytkowania oraz odnawiania zasobów, tworów i składników przyrody.
Działania te mają, w zależności od przyrodniczej waloryzacji miejsca inwestycji, różną i indywidualna postać, co jest przedmiotem oceny oddziaływania na środowisko i ustalenia warunków realizacji przedsięwzięcia. Do najczęściej stosowanych, a w zależności od środowiska przyrodniczego miejsca przedsięwzięcia, należą:
- brak ogrodzeń;
- montaż ogrodzeń i rodzaj ogrodzeń, minimalizujący wpływ przeszkody i zmniejszenie przestrzeni życia małych zwierząt;
- podział dużych powierzchni elektrowni fotowoltaicznych na sekcje, oddzielnie grodzone, minimalizujące wpływ przeszkody na migracje dużych zwierząt;
- zachowanie niegrodzonych liniowych struktur korytarzowych, np. cieków, czyżni, szpalerów w działkach przedsięwzięcia, minimalizujących wpływ przeszkody na migracje dużych zwierząt;
- montowanie, na niektórych słupkach ogrodzenia, elementów ułatwiających zasiadkę ptaków drapieżnych, minimalizujących wpływ instalacji przemysłowej na ptaki krajobrazu wiejskiego;
- nasadzenia niskiej roślinności, pomiędzy sektorami dużych powierzchni elektrowni fotowoltaicznych, minimalizujące efekt fałszywego lustra wody;
- nasadzenia przesłonowe elektrowni, minimalizujące wpływ na pejzaż, a wzbogacające krajobraz wiejski o struktury bytowe (szpaler, żywopłot) dla zwierząt np. gniazdowanie ptaków;
- zachowanie w granicy elektrowni istniejących oczek wodnych, mokradeł, czyżni, drzew, w celu minimalizowania utraty bioróżnorodności i georóżnorodności krajobrazów wiejskich;
- odsunięcie ogrodzenia od dróg jezdnych, w celu stworzenia bufora bezpieczeństwa dla zwierząt i podróżujących;
- kształtowanie przebiegu ogrodzenia z uwzględnieniem zasady unikania ślepych uliczek i pułapek migracyjnych;
- celowe wyznaczanie szerokich, 30-50 m, nieogrodzonych szlaków wędrówkowych dla zwierząt, fragmentujące rozległe sektory elektrowni fotowoltaicznej;
- dobór okresu budowy, minimalizujący wpływ płoszenia zwierząt lub zniszczenia stanowisk rozrodu i wychowu młodych np. ptaków;
- nieprzetrzymywanie otwartych wykopów i ich kontrole, w celu minimalizowania wpływu pułapek na małe zwierzęta;
- wyprofilowanie części krawędzi przetrzymywanych wykopów by drobne zwierzęta kręgowe, w tym płazy i gady, które do nich wpadły, mogły się z nich samodzielnie wydostać;
- zwiększanie odstępów, pomiędzy rzędami paneli fotowoltaicznych, zmieniających proporcje pomiędzy terenem operacji cienia i terenem nieocienionym, a promujących faunę ciepłolubnych bezkręgowców;
- pozostawianie bufora pomiędzy lasem sąsiedztwa a ogrodzeniem elektrowni fotowoltaicznej, w celu promowania spontanicznego ekotonu niskiej roślinności;
- unikanie jaskrawych kolorów i zastosowanie kolorystki kontenerowych stacji transformatorowych i magazynów energii, w harmonii z dominującym tłem np. w odcieniach zieleni i szarości.
Autor zdjęcia: Jacek Fedorowicz