Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

W spotkaniu informującym o programie NFOŚiGW Czyste Powietrze uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Środowiska (MŚ), Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW), Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ), wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska (WIOŚ), oraz Banku Ochrony Środowiska S.A. (BOŚ). którzy z końcem lipca br. – z inicjatywy Ministra Środowiska  – podejmą w niemal 2500 polskich gmin realizację cyklu szkoleniowego na temat jakości powietrza i zagrożeń związanych z jego nadmiernym zanieczyszczeniem, a zwłaszcza programu Czyste Powietrze, który w  dziesięcioletnim okresie wdrażania ma rozwiązać problem smogu w  Polsce.

Szkolenie otworzyli, witając uczestników, Minister Henryk Kowalczyk i Prezes Anna Król.  W swoim wystąpieniu szef resortu środowiska podkreślił przełomowy charakter i skalę programu priorytetowego Czyste Powietrze. Ma on, w odróżnieniu od niektórych inicjatyw samorządowych, charakter kompleksowy. Minister zaznaczył, że projekt  programu  jest już w końcowej fazie uzgadniania, a  podczas inauguracyjnego dnia szkoleniowego zostaną przekazane jego zasadnicze ramy. Henryk Kowalczyk dodał, że w trakcie jego spotkań poselskich hasło „czyste powietrze” wywołuje bardzo duże zainteresowanie i jednocześnie wzrasta aktywność społeczna w tym zakresie.

Zastępca Prezesa NFOŚiGW Anna Król podziękowała za liczne uczestnictwo w pierwszym spotkaniu szkoleniowym. Zwróciła uwagę, że NFOŚiGW opracowywał i realizował już programy z udziałem banków i funduszy wojewódzkich, ale program Czyste Powietrze przewyższa je wagą, zasięgiem i przeznaczanymi na jego realizację środkami finansowymi. – W grupie siła, więc na pewno uda nam się wspólnie uzyskać cele stawiane przed projektem – stwierdziła Prezes Anna Król.

Minister Henryk Kowalczyk w zasadniczej części swojego wystąpienia omówił ramowy scenariusz spotkań informacyjno-szkoleniowych w gminach oraz zaprezentował materiały przygotowane w tym celu przez Ministerstwo Środowiska. Projekt kampanii informacyjno-szkoleniowej programu Czyste Powietrze jest realizowany przez resort. Prelegenci odpowiadają za stronę merytoryczną prezentacji, dyskusję oraz bloki warsztatowe. Jeden prelegent będzie obsługiwał około 20 spotkań. Ministerstwo Środowiska opracuje wkrótce ich harmonogram. Rozpoczną się w trzeciej dekadzie lipca br., a zakończyć powinny się do polowy października br. Sam program Czyste Powietrze będzie realizowany przez WFOŚiGW, które mają zawierać umowy z beneficjentami. NFOŚiGW będzie pełnił rolę koordynatora, zawierając z funduszami wojewódzkimi umowy o udostępnieniu środków.

Spotkania szkoleniowe będą prowadzone przez prelegentów  rekrutujących się z WFOŚiGW, WIOŚ oraz oddziałów BOŚ S.A. Mają to być szkolenia całodniowe, składające się z trzech bloków: 1. jakość powietrza (definicja niskiej emisji, przyczyny i skutki niskiej emisji, informacje o stanie powietrza w danym regionie), 2. propozycje wsparcia dla zwalczania niskiej emisji (program NFOŚiGW Czyste Powietrze oraz programy BOŚ S.A.), 3. warsztaty pisania wniosków do programu Czyste Powietrze. W każdym bloku (szczególnie warsztatowym) powinien znaleźć czas na dyskusję i pytania.

W swoim wystąpieniu Minister Henryk Kowalczyk  zwrócił ponadto uwagę m.in. na następujące kwestie:

• Prelegenci powinni udzielać wyczerpujących odpowiedzi na wszystkie zadawane pytania i stawiane problemy; na stronie internetowej programu będzie zakładka z najczęściej zadawanymi pytaniami i odpowiedziami.
• W związku z faktem,że Minister Finansów dopuszcza ulgę podatkową 20%, trwają jeszcze uzgodnienia z NFOŚiGW w sprawie możliwości pokrycia 10% wsparcia dotacją NFOŚiGW.
• Ogrzewanie elektryczne jest opłacalne przy taryfie nocnej na poziomie 40% dziennej, nie dokonano jeszcze uzgodnień w tej materii.
• Dochody będące podstawą określenia intensywności dofinasowania mają być obliczane tak jak w Programie 500+ .
• Wymiana starych palenisk na piece opalane paliwem stałym (nawet nowej generacji) będzie ostatecznością. Priorytetem jest instalacja ciepłownicza, a w dalszej kolejności gazowa i pompy ciepła. Rozwiązania techniczne będą zależeć od opłacalności ekonomicznej wskazanej w audytach i analizach.
• Określenie maksymalnej ceny jednostkowej dla pomp ciepła wymaga rewizji, gdyż jest ona prawdopodobnie niedoszacowana.
• Zakup i montaż kolektorów słonecznych i mikroinstalacji fotowoltaicznych może być realizowany z części pożyczkowej dofinasowania.

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk zaakcentował, że program Czyste Powietrze jest rozłożony na dziesięć lat, a umowa może być wykonywana dwa lata. Koncentracja realizacji umów może spowodować wzrost cen robocizny i urządzeń, a w skrajnych przypadkach nawet wywołać brak wykonawców na rynku.

Anna Król, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW w swoim zasadniczym wystąpieniu omówiła założenia programu Czyste Powietrze, przygotowaną dokumentację oraz schemat obsługi wniosków (o dofinansowanie oraz o płatność). Wnioski o dofinansowanie będą załatwiane przez WFOŚiGW w ciągu trzech miesięcy. Wnioskodawcy/beneficjenci będą mieli możliwość uzupełniania/poprawy wniosków w okresie 14-dniowym. Podpisanie umów ma być poprzedzone wizją lokalną dokonywaną przez przedstawiciela WFOŚiGW.

W dalszej części inauguracyjnego szkolenia jego uczestnicy wysłuchali prezentacji specjalistów NFOŚiGW, które były poświęcone: wypełnianiu formularzy wniosków o dofinansowanie (preferowana jest forma elektroniczna ich składania), wymaganiom technicznym usług, materiałów i urządzeń stosowanych przy realizacji prac w ramach programu, przepisom prawa budowlanego i ochrony środowiska mającym zastosowanie przy realizacji zadań objętych programem. Przedstawiono również zagadnienia techniczne dla termomodernizacji budynków, źródeł ciepła na cele centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej oraz kolektorów słonecznych i mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Wystąpienia miały charakter roboczy – były przerywane pytaniami i uwagami przedstawianymi z sali. Inauguracyjne szkolenie zakończyła wielowątkowa dyskusja, którą podsumowała i zakończyła – dziękując uczestnikom za aktywny udział w spotkaniu – Zastępca Prezesa Zarządu Funduszu Anna Król.