Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Wśród licznych gości obecni byli m.in.: Senator Alicja Zając, Poseł Anna Paluch, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Sławomir Mazurek, Główny Inspektor Ochrony Środowiska Paweł Ciećko, Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego Krystian Szczepański, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW Dominik Bąk, Prezes Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Bogusław Białowąs. Obecni byli także prezesi zarządów i pracownicy WFOŚiGW z Przewodniczącym Konwentu Prezesów Ireneuszem Stachowiakiem. Wydarzenie prowadził dziennikarz naukowy TVP Tomasz Rożek.

Konferencja prasowa, podczas której na pytania dziennikarzy i prowadzącego odpowiadali Minister Henryk Kowalczyk, Prezes Kazimierz Kujda i Prezes Ireneusz Stachowiak, stała się okazją do podsumowania dorobku funduszy wojewódzkich, a także przedstawienia ich bieżących zadań i planów dalszych działań.

Minister Henryk Kowalczyk życzył wojewódzkim funduszom w perspektywie następnego ćwierćwiecza dobrych efektów pracy, a w szczególności udźwignięcia w najbliższych dwunastu latach wyzwań związanych z realizacją programu Czyste Powietrze, którego wdrożenie zaowocuje również – jak to określił Premier Mateusz Morawiecki – „ciepłym domem dla Polaków”. W swej wypowiedzi szef resortu środowiska podkreślił, że w walce o jakość powietrza jesteśmy w połowie drogi. Po działaniach na rzecz ochrony powietrza w przemyśle przyszedł czas (w obliczu negatywnych ocen i rekomendacji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Najwyższej Izby Kontroli) na realizację modelowego i kompleksowego programu Czyste Powietrze. Jest on dobrze oceniany przez Komisję Europejską.

Prezes Kazimierz Kujda zaakcentował, że dwudziestopięcioletni dorobek funduszy był wspierany działaniami NFOŚiGW – wiele przedsięwzięć realizowano wspólnie. Do 41 mln zł wsparcia z WFOŚiGW należy zatem dodać jeszcze 47 mln zł środków NFOŚiGW. Obecnie – jak przypomniał Prezes Kujda – Narodowy Fundusz kontynuuje prace budowy/modernizacji 300 oczyszczalni ścieków komunalnych oraz budowy kolejnych 10 tys. km kanalizacji. Dotychczasowe działania NFOŚiGW w zakresie ochrony powietrza to m.in. redukcja 800 tys. ton/rok SO2, 260 tys. ton/rok pyłów oraz energooszczędność ponad 4 TWh, a także budowa kilku tysięcy kilometrów sieci ciepłowniczych. NFOŚiGW wspierał inwestycje ochrony powietrza w energetyce zawodowej i ciepłownictwie oraz realizację przez samorządy planów gospodarki niskoemisyjnej. Bieżącym wyzwaniem jest realizacja programu Czyste Powietrze.

Przewodniczący Konwentu Ireneusz Stachowiak podziękował Ministerstwu Środowiska i NFOŚiGW za dotychczasową współpracę i zapewnił, że fundusze wojewódzkie podołają swoim zadaniom w „batalii o czyste powietrze”. Uczestnicy uroczystości mogli obejrzeć wystawę obrazującą dorobek WFOŚiGW, którą otworzyli wspólnie: Minister Henryk Kowalczyk, Prezes Kazimierz Kujda oraz Przewodniczący Konwentu Ireneusz Stachowiak.

Następnie prezentacja pt. 25 lat Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – efekty i perspektywy działania, przedstawiona przez Prezesa Ireneusza Stachowiaka, stanowiła kanwę panelu eksperckiego w którym, wzięli udział: Senator Alicja Zając, Poseł Anna Paluch, Minister Sławomir Mazurek oraz Prezesi: Dominik Bąk i Ireneusz Stachowiak. W prezentacji stwierdzono, m.in.:

• W Polsce już od ćwierćwiecza działa unikatowy w skali Europy i świata system finansowania ochrony środowiska, którego ważną częścią jest 16 wojewódzkich funduszy, współpracujących z NFOŚiGW oraz BOŚ S.A.;
• Każda złotówka z WFOŚiGW jest wydawana na ochronę środowiska co najmniej dwa razy. Jest tak dlatego, że – jako osoby prawne – fundusze wojewódzkie mogą udzielać pożyczek;
• Fundusze wspierają zrównoważony rozwój gospodarczy i tworzenie „zielonych” miejsc pracy, a z efektów ekoinwestycji korzystają miliony Polaków.

Przykładowe efekty działań funduszy to m.in.: wspomniane już 41 mld na ekoinwestycje i ochronę środowiska, ponad 166 tys. dofinansowanych zadań, ponad 190 tys. zainstalowanych kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych, ponad 0,5 tys. MW zainstalowanej mocy OZE oraz blisko 10 mln ton/rok redukcji emisji dwutlenku węgla oraz 100 tys. km wybudowanej sieci wodno-kanalizacyjnej i 3 tys. wybudowanych bądź zmodernizowanych oczyszczalni ścieków.

Dyskusja ekspertów była interesująca, wielowątkowa. Dyskutanci zgodzili się, że największym dorobkiem działania funduszy jest obszar gospodarki wodno-ściekowej, a wyjątkowym wyzwaniem „batalia o czyste powietrze”, połączona z redukcją ubóstwa energetycznego oraz zapewnieniem „ciepłego domu dla Polaków”. Podkreślono, że system ochrony środowiska działa dobrze niezależnie od zmieniających się w samorządach opcji politycznych. Działalność funduszy wojewódzkich sprawiła, że działania proekologiczne stały się jednym z motorów gospodarki w regionach.

W debacie zwrócono uwagę na następujące fakty:

• Działalność edukacyjna wojewódzkich funduszy poprawiła świadomość ekologiczną Polaków, wytworzyła presję na środowisko i swoisty pęd dla działań na rzecz poprawy jakości życia;
• WFOŚiGW odegrały najważniejszą rolę w indywidualizacji polityki ekologicznej państwa w regionach;
• WFOŚiGW pokazują dobre praktyki w działaniach środowiskowych, również za granicą, są one szeroko wykorzystywane w negocjacjach unijnych i prezentacjach międzynarodowych. Dzięki tym działaniom element środowiskowy ma znaczenie w polityce zagranicznej RP;
• Działalność finansowa WFOŚiGW wypracowała i pokazuje mechanizmy montażu finansowego.

Po zakończeniu części merytorycznej wydarzenia Przewodniczący Ireneusz Stachowiak wręczył wyróżnienia (statuetki za działalność w ochronie środowiska) przyznane przez Konwent Prezesów. Otrzymali je: Minister Środowiska Henryk Kowalczyk, Prezes NFOŚiGW Kazimierz Kujda, Wiceminister Środowiska Sławomir Mazurek, Główny Inspektor Ochrony Środowiska Paweł Ciećko, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych Andrzej Konieczny, Dyrektor Generalny Ochrony Środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej nadbrygadier Leszek Suski, Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska Krystian Szczepański i Prezes BOŚ S.A Bogusław Białowąs.