Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Prace badawczo-rozwojowe nad innowacyjną technologią ozonowania ścieków rozpoczną się montażem stanowiska badawczego usytuowanego w pobliżu wylotu ścieków oczyszczonych w oczyszczalni w Jaworznie. Urządzenie będzie miało za zadanie oczyszczanie w trybie ciągłym części ścieków z obiektu. Dodatkowo będą również dokonywane cykliczne pobory próbek ścieków pozwalające na wykonanie podstawowych badań służących dalszym procesom badawczym prowadzanym w laboratorium własnym przedsiębiorstwa. Pozostałe analizy dotyczące farmaceutyków, związków kancerogennych oraz toksyczności wykonywane będą w laboratoriach zewnętrznych.

Zgromadzone wyniki zostaną przeanalizowane przez zespół naukowy, wnioski natomiast posłużą do konfiguracji urządzeń oraz ustalenia parametrów dla procesu. Będą one uwzględniały następujące kryteria: czas kontaktu ozonu ze ściekami, ilość ozonu resztkowego uzyskana po procesach, a także stały czas reakcji dla danej matrycy ścieków. Wnioski przydadzą się również podczas usprawniania poszczególnych procesów jednostkowych oraz korekty budowy podzespołów.

Efektem prac ma być stworzenie innowacyjnej, uniwersalnej, skutecznej i efektywnej metody ozonowania ścieków, dostosowanej do lokalizacji oraz oczyszczanego medium, a także pozwalającej na redukcję ze ścieków ok. 80 proc. farmaceutyków, bez generowania szkodliwych, kancerogennych produktów ubocznych.

Prowadzone procesy będą wykorzystywać jedynie energię elektryczną oraz powietrze, co pozwoli na wyeliminowanie konieczności wykorzystywania związków chemicznych w procesie usuwania farmaceutyków ze ścieków. Zastosowana metoda będzie się opierać na zasadach gospodarki bezodpadowej.

Warto dodać, iż różnorodność wydalanych mikrozanieczyszczeń, w skład których wchodzą substancje macierzyste oraz metabolity farmaceutyków, narkotyków czy wyrobów medycznych sprzedawanych bez recepty, przyczynia się do pogorszenia ogólnego stanu jakości wód powierzchniowych. Substancje te identyfikowane są również w wodach przeznaczonych do spożycia.

W ostatnich latach odnotowano znaczny wzrost zainteresowania ekotoksycznością farmaceutyków oraz poziomem ich stężenia w środowisku wodnym, a także sposobami skutecznej eliminacji tych związków ze środowiska naturalnego. Pozostałości leków znajdujące się w ściekach, wodach gruntowych i powierzchniowych stanowią istotny problemem, który może wywierać negatywny wpływ na stan zdrowia ludzi, gatunki zwierząt oraz szeroko rozumiane środowisko naturalne.

Koszt całkowity przedsięwzięcia badawczego spółki Wodociągi Jaworzno wyniesie ponad 3 mln zł, z czego niemal 2 mln zł stanowić będzie wsparcie finansowe przekazane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opracowanie innowacyjnego rozwiązania ma potrwać do końca sierpnia 2021 r. Umowa potwierdzająca przekazanie środków finansowych została podpisana w Warszawie przez Zastępcę Prezesa Zarządu NFOŚiGW Artura Michalskiego oraz Prezesów spółki Wodociągi Jaworzno – Józefa Natonka i Grzegorza Waligórę.

– Umowa, którą podpisaliśmy w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotyczy nowatorskiego projektu, pierwszego w Polsce i jednego z pierwszych w Europie– podkreślił Prezes spółki Wodociągi Jaworzno Józef Natonek. – Jestem przekonany, że przyniesie on dobre efekty zarówno naszej firmie, jak również innym przedsiębiorstwom wodociągowych w Polsce. Skuteczne usuwanie szkodliwych substancji ze ścieków wpłynie bowiem pozytywnie na ochronę zdrowia mieszkańców, co jest sprawą kluczową.

Dofinansowanie projektu odbywa się w ramach programu priorytetowego NFOŚiGW pn. Wsparcie dla innowacji sprzyjających zasobooszczędnej i niskoemisyjnej gospodarce, Część 1) Sokół – wdrożenie innowacyjnych technologii środowiskowych.