W sprawie Pacjenta. Przeprowadzenie zabiegu okulistycznego, podczas którego doszło do zakażenia gałki ocznej.
20.02.2023
Jednym z ustawowych działań Rzecznika Praw Pacjenta jest prowadzenie postępowań wyjaśniających. Wszczęcie postępowania następuje na podstawie informacji co najmniej uprawdopodabniających naruszenie praw pacjenta. Podczas prowadzonego postępowania Rzecznik może stwierdzić naruszenie więcej niż jednego prawa pacjenta. Dzisiaj przybliżymy naruszenie prawa do informacji.
Pacjent w podmiocie leczniczym miał przeprowadzany zabieg iniekcji produktu leczniczego do ciała szklistego oka. Podczas zabiegu doszło do zakażenia bakterią. Potwierdził to wynik przeprowadzonych badań mikrobiologicznych. Pacjent został skierowany do innego szpitala, gdzie wyczyszczono gałkę oka oraz pobrano próbki do badań mikrobiologicznych.
Rzecznik Praw Pacjenta, na podstawie zebranych dowodów ustalił, że w wyniku działań personelu medycznego szpitala, pacjent został pozbawiony realnej możliwości dokonania wyboru metody leczenia. Nie posiadając informacji dotyczących metod postępowania leczniczego, nieświadomie zaakceptował również ryzyka podjęcia leczenia zaleconym preparatem leczniczym. Taka decyzja powinna zostać podjęta podczas wizyty lekarskiej przed wykonanym zabiegiem. Lekarz powinien szczegółowo poinformować pacjenta o wszystkich konsekwencjach wynikających z zastosowania poszczególnych metod, w tym o stopniu i możliwym zakresie ryzyka powikłań, tak aby pacjent mógł w sposób w pełni świadomy uczestniczyć w wyborze najlepszej dla siebie metody. W omawianej sprawie doszło do bezpodstawnego scedowania tego obowiązku na pacjenta, który przed przystąpieniem do realizacji zabiegu doszklistowej iniekcji nie został poinformowany o ewentualnych powikłaniach.
Rzecznik ustalił również, że podczas zabiegu doszło do naruszenia prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością. Szpital, niezgodnie z wytycznymi producenta, przygotowywał oraz przechowywał rozwieracze okulistyczne. Ponadto Rzecznik stwierdził zaniedbania w zakresie prowadzenia dekontaminacji (mycie, dezynfekcję i sterylizację) powierzchni i rąk, o czym świadczą wyniki wymazów czystościowych z bloku operacyjnego.
Naruszenia prawa do informacji należy doszukiwać się bez względu na to, czy wystąpiły skutki w postaci uszkodzenia lub rozstroju zdrowia. Naruszenie tego dobra osobistego występuje już z chwilą nieudzielenia pacjentowi informacji1. Tym samym należy uznać, że naruszono prawo pacjenta do informacji oraz wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych.
Pamiętaj! Odpowiedzialność za skuteczność leczenia leży po obu stronach. Jeśli z jakichś powodów zdarzy się, że lekarz nie przypadł Ci do gustu, zastanów się nad zmianą specjalisty, bądź placówki medycznej. Masz prawo do wielokrotnych konsultacji z różnymi specjalistami i do bycia informowanym w sposób, który Ci odpowiada.
Nie bój się zadawać pytań. Dopytuj, jeśli czegoś nie rozumiesz. Wspieraj się sporządzonymi przez siebie notatkami.
Rzecznik Praw Pacjenta w piśmie do placówki medycznej, w którego działalności stwierdził naruszenie praw pacjenta, formułuje zalecenia, co do sposobu załatwienia danej sprawy. W tym przypadku wniósł o pouczenie personelu w zakresie przestrzegania przepisów regulujących prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych i informacji oraz opracowanie nowych formularzy świadomej zgody pacjenta zawierających szczegółowe informacje w zakresie wszelkich możliwych do przewidzenia skutków zabiegu.
1 Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 lutego 2014 r., V ACa 683/13